Treffend Sprekend - januari 2014

20140126
Wij moeten gaan
Neem bij het gaan de mantel van vrede
die we behoedzaam om mogen slaan,
waarin de Naam vol kleur is geweven.
Vage beschutting in mensenbestaan.
In de woestijn, vruchten en wijn:
vrede en zegen! Laten we gaan
Slotlied afscheid Erik Verheijen Balkbrug - 25 jan (tekst Gonny Luijpers)

20140126
Hij komt eraan, de nieuwe universele kilogram. Die hangt niet langer af van een kwetsbaar blokje metaal in Parijs, maar wortelt in de quantumfysica. De standaardkilo wordt in de vorm van een platina-irridium cilinder sinds 1889 bewaard in een kluis in een instituut in Sèvres bij Parijs. Van de standaardkilo zijn officiële kopieën gemaakt, die nationale meetinstituten weer gebruiken voor het ijken van gewichten. Ook in Nederland. Maar de standaardkilo heeft problemen. Het systeem is niet stabiel. In de loop der jaren zijn echter verschillen ontstaan tussen de kopieën en echte standaard. En niemand weet waaraan dat ligt: aan de kopieën of het origineel. En dan de gebrekkige universialiteit: 'hoe leg ik aan iemand op Mars uit wat een echte kilo is?' Daarvoor wil je geen object, maar een recept, liefst aan de hand van natuurconstanten als lichtsnelheid of elektronlading.
Metrologie - moeilijk meten - Volkskrant van 25 jan
Gonny Luijpers

20140126
Je hebt vooral te maken met ruimte en tijd. Je kunt maximaal twee regels plaatsen. De ondertitels mogen tussen de 1,5 en 8 sec op het scherm staan - 6 sec volstaan voor het lezen van 2 volle regels. Het is onvermijdelijk dat in de ondertitels veel verloren gaat aan de brontaal, tussen de 30 en 50%. Gemiddeld doen we een dag over een productie van 25 min. Maar voor bijv. sportinterviews van de NOS bijv. hebben we niet meer dan een uur. Live vertalen en ondertitelen doen we ook. Dat is een vak apart, we zijn met z'n drieën: een tolk vertaalt, een redacteur typt, een technicus plaatst de ondertitels. Daar hebben we 30 sec voor, dat is de vertraging op de uitzending.
Interview met Thijs de Korte - teammanager van Translation van Ericsson - Volkskrant van 25 jan

20140126
Het vermogen van de 85 rijkste wereldburgers is even groot als dat van de armste helft, 3,5 mld mensen. De rijkste 10% van de wereldbevolking bezit 86% van al het vermogen, de armste 70% heeft 3%.
Column Bert Wagendorp in de Volkskrant van 23 jan n.a.v. World Economic Forum in Davos

20140126
Mensen die 3 uur zitten op een kopje koffie, zijn caféhouders een doorn in het oog. Een Londens café denkt hiervoor het ei van Columbus te hebben gevonden. Gasten moeten zichzelf bedienen en bij voorkeur zelf ook de afwas doen. Het voordeel is dat alles gratis is, tot en met de sandwiches en koekjes, in het vorige maand geopende Ziferblat (Russisch voor 'wijzerplaat').  Hier kost tijd geld (3 pence - 3,5 eurocent - per minuut). Beschouw deze ruimte als je huiskamer zegt Tom Kramin, de medeoprichter van Ziferblat. In eigen land beheert de 29-jarige Rus al 10 goedlopende filialen. Bij binnenkomst wordt de aankomsttijd genoteerd en mag de bezoeker een uurwerk uitkiezen. Het concept lijkt te werken. 
Volkskrant 24 jan

20140126
Een tikje tegen een onopvallend knopje aan een stuur, en een wielrenner trapt onzichtbaar een stuk gemakkelijker. Kan dat? Ja, dat kan. En volgens de Italiaanse ex-topwielrenner Di Luca wordt dit in het peloton gedaan: fietsen met een motortje in de buis van de racefiets. Het geeft een renner een extra vermogen van 150 watt. Ter vergelijking: het vermogen dat een sprinter op volle snelheid kan bereiken ligt rond de  2.000 watt. In het peleton wordt al langer gespeculeerd over deze mechanische doping.
Volkskrant 23 jan

20140126
Wat de Fransen kunnen aandragen, dat is het plezier van de omwegen, de kunst van het versieren en de charme  van een zekere gehechtheid aan het verleden. Anders dan het op beelden gerichte Nederland is de Franse cultuur uit woorden opgebouwd. Taal is alles in Frankrijk. Schrijvers, denkers, dichters, maar ook redenaars en tekstschrijvers - dat zijn de hoeders van de Franse identiteit, zoals die uit de taal opstijgt.  Schrijven is immers denken, een taal is gestolde cultuur, gestolde moraal, een gestolde manier van in de wereld staan die met anderen wordt gedeeld. In het Frans klinkt omslachtigheid, uiterlijk vertoon en dubbelzinnigheid door, maar ook precisie en nuance. Je hoort respect en trots, maar ook bravoure en effectbejag.
Volkskrant van 20 jan over Frankrijk

20140120
Vandaag is het Blue Monday, de vermeend deprimerendste dag van het jaar. We zijn vandaag op ons somberts doordat het vaak al wekenlang grijs weer is, goede voornemens inmiddels zijn verdampt en vakanties een eeuwigheid verwijderd lijken. Het concept komt uit 2005 en is bedacht door een Britse psycholoog die er een formule voor schreef.

Weather=W, debt=d, time since Christmas=T, time since failing our new year’s resolutions=Q, low motivational levels=M and the feeling of a need to take action=N_a. 'D' is not defined in the release, nor are units.
Er is alleen geen enkele wetenschappelijke basis voor en in het algemeen wordt het fenomeen als onzin beschouwd.
Volkskrant van 20 jan

20140120
Het Groninger gasveld, dat in 1963 bij Slochteren door de NAM werd ontdekt, is een gasvoorraad van ca. 2.900 mld m3. Het gas, methaan dat zo'n 300 mln jaar geleden ontstond door verrotting van bedolven planten en bomen, bevindt zich verspreid in een poreuze zandsteenlaag op pakweg 3 km diepte, die aan de bovenkant is afgesloten door een hechte zoutlaag van ongeveer 1 km dik. Seismologen noemen bevingen van een paar km diepte oppervlakkig. Daarbij ontstaan vooral zogeheten P-golven, waarbij de bodem verticaal trilt. Bij aardschokken van grotere diepte ontstaan in een groot gebied ook S-golven, waarbij de bodem ook zijwaartse bewegingen maakt. En dat gebeurt zo nu en dan ook in Groningen, waardoor kracht wat hoger uitvalt. In 1992 had de (natuurlijke) aardbeving van Roermond een kracht van 5,8, meer dan 1.000 maal zo krachtig als de beving van Huizinge in 2012 van 3,9.
Martijn van Calmhout in de Volkskrant van 17 jan

20140120
Als je het net even anders doet dan een ander, creëer je ruimte voor jezelf
TV uitzending 19 jan

20140119
Vermeer-liefhebbers ondernemen pelgrimages naar steden overal ter wereld waar schilderijen van hem worden getoond. Het speelt ook een rol dat er slechts 36 schilderijen zijn die aan hem worden toegeschreven. De liefde voor Vermeer heeft te maken met zijn briljante techniek, de compositie, de stilte, de rust. Een bezoekster prijst de manier waarop de Hollanders het dagelijks leven portretteren: zo kalm en verfijnd dat het iets heiligs krijgt. De Nederlandse meesters zijn eeuwig en tijdloos. Ze verbeelden de menselijke ervaring. Er komt niets tussen jou en wat ze laten zien. Je voelt je als mens ermee verbonden.
De expositie 'Vermeer, Rembrandt en Hals' breekt records in New York. Bezoekers staan uren in de rij - Volkskrant 18 jan

20140119
Graffiti zie je steeds minder, valt me op, en ik heb het idee dat dat komt door Twitter. Graffiti is het Twitter van de vorige eeuw; korte snedige boodschapjes die je de wereld in gooit zodat mensen je cool vinden. Dat kan nu veel efficiënter, thuis achter de computer, in plaats van in het holst van de nacht op pad te gaan met een spuitbus, een ladder en een mondkapje zodat je op een duistere muur je boodschap kunt spuiten.
Column Aaf Brandt Corsitius in de Volkskrant 10 jan

20140118
Jaarlijks worden in Europa nog zes tot zeven miljard eurobiljetten gedrukt. In totaal is in Europa voor 920 mld aan euromunten en -biljetten in omloop, liefst € 2.700 per Europeaan.
De kwestie van Peter de Waard in de Volkskrant 17 jan

20140116
Je kan alleen een dialoog hebben, als je dezelfde taal spreekt
Kritiek op de brede Nederlandse delegatie OS Sotsji en de uitspraak van Rutte dat Nederland kiest voor de dialoog - TV 15 jan

20140116
Sitting in the morning sun
I'll be sitting when the evening come
Watching the ships roll in
And then I watch them roll away again,
I'm sitting on the dock of the bay,
Watching the tide roll away
Ooo, I'm just sitting on the dock of the bay
Wasting time
Een van de favoriete liedjes van Clarence Seedorf, de nieuwe trainer van AC Milan - Volkskrant van 14 jan

20140116
Poëzie ontstaat als je niét zegt wat je wilt zeggen. Zoals de dichter Nijhoff al zei: 'Lees maar, er staat niet wat er staat.' 
Interview met Jeroen van Marijk Volkskrant Magazine van 11 januari

20140116
Ik geloof dat een lied een van de allersterkste uitingsvormen is die er bestaat. Het is een intelligente, originele, heldere gedachte met een fijn deuntje. Als het dan ook nog prettig gezongen is, komen er veel dingen bij elkaar...  Liedjes zijn de krenten in de pap, maar dan moet er wel pap zijn.
Interview met Jeroen van Marijk Volkskrant Magazine van 11 januari

20140116
ECI moet gered worden!
Het dreigend faillissement van ECI is natuurlijk een ramp voor het land. Ik zeg: nationaliseren die hap. Waarom zit er bij Knevel & Van den Brink niet elke avond een minister te vertellen hoe het daarmee staat?
Column Peter Buwalda in de Volkskrant van 10 jan

20140112
De slag om de schrikkelseconde is losgebarsten
Behalve een schrikkeljaar kennen we een schrikkelseconde. Maar de wereld wil er vanaf. Tot verdriet van de ingewijden. Tijd is een glibberig begrip, want de hemellichamen bewegen niet zo regelmatig. De International Atomic Time loopt een tikkeltje uit de pas met de rotatie van de aarde. Die is namelijk een klein beetje onregelmatig, en verloopt langzaam maar zeker ook steeds trager: elke eeuw neemt de lengte van de dag toe met gemiddeld 2,3 milliseconden. De natuur houdt geen rekening met de ordeningsdrang van de mens. Om die reden is eind 16de eeuw de schrikkeldag ingevoerd. De schrikkelseconde werd pas in 1972 ingevoerd. Aangezien de aardrotatie onregelmatig verandert, zijn schrikkelseconden niet even vaak nodig en onregelmatigheid is lastig voor computersystemen. In de laatste schrikkelseconde verslikten belangrijke softwarefundamenten als Java en Linux zich, waardoor verbindingen werden verbroken en servers opnieuw moesten worden opgestart. Maar niemand zit er per slot van rekening op te wachten dat de zon in de verre toekomst om 8 uur 's ochtends zijn hoogste punt.
Rubriek Astronomie in de Volkskrant van 11 jan

20140111
Stol de tijd
Het bestaat bij de gratie van enthousiast en nieuwsgierig makend opgediende verscheidenheid.
Over het nieuwe tv-programma Fotostudio De Jong

20140111
Hij was een zoon van een Egyptische diplomaat en een Poolse gravin met een Russische achtergrond. Een man die groots en meeslepend wilde leven en dat ook deed. Zijn laatste optreden 5 dagen voor zijn dood: het was magie. En iedereen voelde het. Hij keek en iedereen was stil. Toen hij begon te spelen, kon je een speld horen vallen. Het was zo mooi. Ze zeiden soms dat zijn hart was aangesloten op de piano. Zo voelde het ook. Hij was een icoon, mysterieus en charismatisch, een levensgenieter, een ongrijpbare vrij geest.  Hij inspireerde anderen om het leven te leiden wat ze eigenlijk wilden en om alles uit het leven te halen. Hij had de kracht en de moed om het moment te grijpen. Als er een deur voor hem dichtging, ging hij ervan uit dat er ergens anders wel weer een open ging. Hij had ook zijn zwarte kanten; zijn egocentrisme, zijn neiging om op cruciale momenten de andere kant op te kijken en zijn verantwoordelijkheid te ontlopen. De positieve boodschap blijft echter overeind. De vreugde wint het van de ellende.  
Gesprek met o.a. schrijver/programmamaker Sander de Kramer, regiseur/bedenker Michiel van Erp van de tv-serie RAMSES in de Volkskrant van 11 jan 

20140111
Het placebo-effect is nog sterker dan gedacht; de werking van pillen tegen migraine blijkt voor de helft gebaseerd op verbeelding. De verwachting van de patiënt speelt net zo'n grote rol als de chemische stoffen. Als patiënten een positieve boodschap meekrijgen, blijkt het medicijn twee keer zo sterk de pijnklachten te verminderen als wanneer de patiënten denken dat ze een neppil gebruiken. Deze ontdekking kan volgens de onderzoekers van grote invloed zijn op de behandelwijze bij pijnbestrijding. Hoogleraar gezondheidspsychologie Jozien Bensing van de Universiteit van Utrecht juicht deze conclusie toe, want zij pleit er al jaren voor dat het placebo-effect waarbij communicatie veel invloed heeft, een grotere rol moet gaan spelen in de gezondheidszorg. 
Volkskrant van 10 jan

20140111
Ik kende het woord zelfplagiaat nog niet. Maar deze week barstte de affaire-Nijkamp los, een zelfplagiaatzaak waarover we nog veel gaan horen. De zelfplagiator maakt zich schuldig aan het zonder vermelding recyclen van eerder werk. Dat mag niet. Zelfplagiaat is stelen van je eigen bankrekening. We hebben met Peter Nijkamp trouwens wel een wereldkampioen in huis. Met 1.036 gepubliceerde stukken staat hij boven aan de wereldranglijst van productiefste economen. Chapeau! In 2011 zette hij een imponerende pr neer: 127 publicaties, een schitterend gemiddelde van 0,35 artikel per dag. En hij is geen wereldvreemde bleekneus: elke dag zwemmen, bijbruinen, reizen en flirten. Je kunt je afvragen of in de wetenschap wel de juiste criteria worden gehanteerd voor voortreffelijkheid. Zelfplagiaat zou een onbekend woord zijn gebleven, als we kwaliteit boven kwantiteit zouden stellen en oorspronkelijkheid boven citatiescores.
Column Bert Wagendorp in de Volkskrant van 9 jan

20140111
Wie zich heeft voorgenomen te stoppen per 1 januari zal het niet volhouden. Want stoppen met roken draait maar om één ding: wilskracht. Alleen als je echt wil stoppen, lukt het. Maar dat massale voornemen om te stoppen per 1 januari heeft natuurlijk niets met wilskracht te maken te maken, maar wel met een geinige gezellige traditie. Het hoort bij het nieuwe jaar, zoals met een Unox-muts op je houten kop de zee induiken. Want als je wilskracht had  gehad, was je natuurlijk al lang gestopt en had je helemaal geen 1 januari nodig. Een paar jaar geleden ben ik gestopt met roken. Uiteraard niet op 1 januari, want ik nam stoppen serieus. Na 3 jaar geen sigaret aangeraakt te hebben, had ik mijn punt wel gemaakt: ik heb wilskracht. Toen ben ik weer lekker gaan roken. Maar wel gezond hè, dus nooit meer dan 10 per dag. 
Column Thom Arisman in de Metro van 6 jan

20140108
Woede op Facebook en Twitter is van piepschuim en heeft het soortelijk gewicht van een scheet in een januaristorm. Het is waardeloze wegwerpwoede. Misschien moeten we de rol van social media als thermometers van de samenleving maar weer eens gaan relativeren. Wat daar doorgaat voor woede en verontwaardiging is meestal niet meer dan verveling of pesten. Dan liever de Groninger op de goeie oude manier: met spandoeken oprukken richting gemeente- of provinciehuis of op tv gewoon een ouderwetse protestsong: Wat dou die mit mien Grunn? Voor veel Groningers is de sluiting van Aldel het definitieve bewijs dat ze worden gemangeld en dat eindigt in een werkloos en uitzichtloos bestaan in trillende huizen vol scheuren. In Den Haag moeten ze zich realiseren dat de Engelse aanpak - 1%  van de opbrengst van delfstoffen keert terug naar het winningsgebied ter compensatie van de schade - alleszins redelijk is. Er zit nog voor € 150 mld gas in de grond: het miljard van Max is een bescheiden eis.
Column Bert Wagendorp in de Volkskrant van 7 jan

20140106
Een strateeg is voor ons iemand die met een plan zijn wil aan de werkelijkheid oplegt.
Interview met filosoof René ten Bos in de Volkskrant van 4 jan

20140106
Af en toe moet je faliekant kunnen mislukken. Dat geeft karakter, een inscriptie in het gelaat.
Interview met filosoof René ten Bos in de Volkskrant van 4 jan

20140106
De grondlegger van ons planmatig denken was Plato. De ideeënleer, het bekendste onderdeel van zijn filosofie, draait om de aanname dat niets in de gewone wereld perfect is. Schoonheid en perfectie komen uit de wereld van ideeën, waar we alleen met ons verstand kunnen komen. Wat we dagelijks om ons heen zien, is een soort onvolmaakte afspiegeling van de hogere werkelijkheid.
Interview met filosoof René ten Bos in de Volkskrant van 4 jan

20140106
Waarom zetten ze niet gewoon de ondertiteling aan, hoor ik vaak. Voor dove mensen is niet Nederlands, maar de Nederlandse gebarentaal de moedertaal. Het is een losstaande taal met een eigen grammatica. Bovendien missen doven een auditief geheugen, waardoor woorden en zinnen lastig te begrijpen zijn. Ze scannen eerst op zelfstandige naamwoorden die ze kennen en dan op werkwoorden. Vervoegingen en voorzetsels gebruik je niet in de gebarentaal.
Interview met gebarentolk bij het NOS-journaal Rik van Westelaken - Volkskrant 4 jan 

20140105
Je moet geen spullen kopen die beter zijn dan jijzelf, dat weet iedereen. Een vederlichte racefiets, bijvoorbeeld. En dan nooit dat ding pakken, en als je het wel doet, maar een uurtje wegblijven, uitgedost in een regenboogtrui en hele dure schoentjes die aan je pedalen vastklikken. Of, en hier verdikt zich de plot zich, een Gretch in huis halen. Heb ik gedaan. Niet zo slim van me. Voor niet gitaristen: een Gretch is de Stradivarius onder de elektrische gitaren. Voor ik op de Gretchtoer ging, stond hier zo'n Spaans dingetje zonder stekker. Hier speelde ik heel aardige bluesriedels op zodat je ondertussen dacht: zozo helemaal niet slecht en dat op zo'n stuk padvindershout? Zie daar het geheim van slechte spullen. Je kunt er nog eens bovenuit stijgen.
Column Peter Buwalda in de Volkskrant van 4 jan

20140105
Je bent wel weg maar verlaat ons niet
Overlijdensadvertentie in de Volkskrant van 4 jan

20140105
'Het openbaar vervoer brengt je van een plek waar je niet bent, naar een plaats waar je niet wilt zijn.'
Fietsersbond in de Volkskrant van 4 jan

20140103
Een brief in een fles van een destijds 10-jarig Engels meisje is 23 jaar later gevonden door een Nederlands echtpaar in Zeeland. De inmiddels 33-jarige Zoe Averianov had de fles in september 1990 in zee gegooid bij het Engelse Hull toen ze met de veerboot ging. 'Het is wonderlijk dat de fles zo lang op zee heeft gedobberd en uiteindelijk toch ergens is aangekomen', vertelt vindster Jacqueline Piket. In het briefje schrijft het meisje dat ze op reis is naar Duitsland, van ballet houdt en dat haar hamster Sparkle heet.
Nu.nl van 2 jan 

20140103
Als je uit de pas loopt, is het misschien
omdat je luistert naar een andere tamboer.
Marcheer op de muziek die je hoort,
hoe ook de maat en van hoeverre.
Henry David Thoreau - overlijdensadvertentie Volkskrant 3 jan

20140103
Voor het eerst sinds 1996 staat 'Gelukkig nieuwjaar' niet meer op 1 in de Lijst van Beste Wensen (3e). De nieuwe lijstaanvoerder is 'Nog de beste wensen'. De verkiezing wordt elk jaar georganiseerd door Stichting Doe een Wens. Volgens het juryrapport is 'Nog de beste wensen' de laatste jaren uitgegroeid tot stabiele factor in het wensenlandschap. Een van de grootste stijgers is 'Een gezegend 2014', van de 45ste naar de 2de plaats. 'Jij ook' is eveneens aan een opmars bezig en stijgt van 25 naar 4. 'Krijg de vinkentering' is net als vorig jaar de rodelantaarndrager op 100
De Speld - Jouw vaste prik voor betrouwbaar nieuws - Volkskrant van 2 jan

20140103
Het marktaandeel van Opel is geslonken naar 5,5% en dat is niet veel. Dat terwijl Opel 36 jaar lang dé auto voor de Nederlander was. 36 jaar lang was het merk hier marktleider. De Opel Kadett was de populairste auto die in Nederland te koop is geweest - een oerpraktische auto met lage onderhoudskosten en een hoge inruilwaarde. De Kadett was voor de gewone man, Jan Modaal, of zijn Duitse broer, Otto Normalverbraucher. Maar ergens begin jaren 90 begon de tijdsgeest te veranderen dat 'degelijke normaalheid' haar aantrekkingskracht op de massa begon te verliezen. Het ik-tijdperk was helemaal ingedaald, we wilden hyperindividueel zijn en we raakten vatbaarder voor een imago van originialiteit en luxe.
Volkskrant van 3 jan

20140102
De Postcodekanjer van 42,9 mln is gevallen in Vrouwenpolder. Het dorp telt 1.100 inwoners en die hebben allemaal dezelfde cijfers 4354 in hun postcode. Er wonen nu plotseling 2 soorten mensen in Vrouwenpolder: met lot (of zelfs meerdere loten) en zonder lot. De Postcodeloterij is een even geniale als perfide uitvinding. De organisatie chanteert t.b.v. het goede doel alle Nederlanders. De crux van de loterij is, dat je niet kunt besluiten er niét aan mee te doen: iedereen met een vaste verblijfplaats is automatisch deelnemer. Maar pas na betaling wordt de deelnemer potentieel winnaar. Betaalt hij niet, dan loopt hij het risico van levenslange spijt en de hoon van de nouveaux riches aan de overkant. 'We exploiteren een basisemotie en die heet angst: angst dat de buurman wél wint en jij niet.' Intussen is Vrouwenpolder de komende jaren ongevraagd onderwerp van een even interessant als wreed sociaal experiment: dump volkomen bij verrassing ruim 40 mln euro in een kleine gemeenschap, verdeel het geld oneerlijk en kijk wat er gebeurt. De teerling is geworpen: nieuwe miljonairs wonen nu naast bijstandmoeders. 
Column Bert Wagendorp in de Volkskrant van 2 jan

20140101
Geloofd u nog in God?
Dat hangt af van de definitie. Voor mij is er geen God in de hemel, er is alleen een God in het hoofd van de mensen. God is een symbool voor rechtvaardigheid, vrijheid, liefde, gelijkwaardigheid. In die principes geloof ik.
Interview met Nawal el Saadawi (82) - schrijfster, vrouwenarts en psychiater - in de Arabische wereld de grande dame van de vrouwenbeweging

20140101

Ik heb geen tijd te verliezen,

daarom heb ik geen haast.

Uit Loswerken van J.W. Bijleveld I. Deane

20140101

Je familie kies je niet.

Het is een Gods geschenk aan jou,

zoals jij dat bent voor hen.

Desmond Tutu

20140101

Wat in het verleden ligt, keert niet terug. 

Maar als het stralend eindigde, gloeit het nog lang na.

Konrad Förster

20140101

Succes is niet de sleutel tot geluk.

Geluk is de sleutel tot succes.

Succes is houden van wat je doet.

Albert Schweitzer

20140101

De lengte van je leven kun je niet veranderen, de diepte wel.

Dirk Brossé